Encyklopedia samochodu
Hasła na: P
Palec rozdzielacza zapłonu
Element aparatu zapłonowego osadzony na jego wirującym wałku i mający na celu rozdzielanie wysokiego napięcia z cewki na poszczególne styki boczne w pokrywie rozdzielacza zapłonu (kopułki).
Pałąk bezpieczeństwa
Pałąk bezpieczeństwa stosowany jest w niektórych pojazdach z nadwoziami typu kabriolet. Ma on na celu ochronę osób jadących kabrioletem w przypadku przewrócenia się pojazdu. Najczęściej stosowane są pałąki w postaci sztywnej belki o przekroju zamkniętym, połączonej z środkowymi słupkami nadwozia.
Pasek klinowy
Elastyczny pasek o przekroju poprzecznym w kształcie klina. Jest wykonany z gumy wzmocnionej włóknami naturalnymi lub sztucznymi, Po odpowiednim napięciu paska powierzchnie klinowe paska zaciskają się na kołach pasowych i mogą przenosić napęd. Pasek klinowy stosuje się głównie do przenoszenia napędu z koła pasowego na wale korbowym na koła elementów osprzętu jak np. prądnica lub alternator, wentylator chłodnicy itp.
Pasek zębaty
Elastyczny pasek, którego wewnętrzna powierzchnia jest ukształtowana w postaci niskich zębów, co gwarantuje przekazywanie napędu bez poślizgu. Jest wykonany z gumy syntetycznej wzmocnionej kordem. Pierwszym zastosowaniem paska zębatego był napęd wału rozrządu. Istotną zaletą jest cicha praca takiego rozwiązania.
PD
(niem. Pompe Duse) - pompowtryskiwacz, zwany również zespołem wtryskowym jest zintegrowanym we wspólnej obudowie wtryskiwaczem i jednosekcyjną pompą wtryskową. Takie rozwiązanie eliminuje całkowicie konieczność stosowania przewodów paliwowych wysokiego ciśnienia i ma pozytywny wpływ na cechy wtrysku. Brak przewodów umożliwia zastosowanie wyższego ciśnienia wtrysku (nawet do 2050 barów). Każdy cylinder silnika ZS jest wyposażony we własny pompowtryskiwacz, który jest napędzany przez wałek rozrządu. Wałek odpowiada za ciśnienie wtrysku, natomiast początkiem, czasem oraz dawką wtrysku reguluje zawór elektromagnetyczny sterowany elektronicznie. Pompowtryskiwacze są stosowane w najnowszych turbodoładowanych silnikach Diesla montowanych do pojazdów Volkswagen Group.
PEMS
(ang. Portable Emissions Measurement System). Nazwa urządzenia umożliwiającego pomiar ilości szkodliwych substancji w spalinach samochodu podczas jazdy w rzeczywistym ruchu ulicznym
Peugeot
marka samochodów - zobacz Katalog samochodów seryjnych - Peugeot
PHEV
(ang. Plug-in hybrid) - pojazd z napędem hybrydowym (spalinowo-elektrycznym), którego akumulatory trakcyjne mogą być doładowywane bezpośrednio z domowego gniazdka elektrycznego lub innego zewnętrznego źródła prądu o większej mocy (np. publicznych stacji szybkiego ładowania). Bateria akumulatorów ma pojemność pozwalającą na pokonanie w trybie elektrycznym dystansu wynoszącego około 50-60 km.
Pick-up
Typ nadwozia, które powstało z połączenia przedniej części zamkniętego nadwozia samochodu osobowego (do słupka środkowego) z otwartą przestrzenią ładunkową. Nadwozie ma stałą ściankę oddzielającą kabinę od części ładunkowej. W klasycznych pojazdach tego rodzaju zewnętrzny kształt boków części ładunkowej stanowi harmonijną kontynuację bryły przedniej części nadwozia. Tylna klapa skrzyni ładunkowej może być podtrzymywana w położeniu poziomym i stanowi wówczas przedłużenie płaskiej podłogi. Stosowane są kabiny z jednym lub z dwoma rzędami siedzeń. Na potrzeby rynku amerykańskiego wytwarzane są większe pojazdy typu pick-up, które nie wykorzystują fragmentów nadwozi osobowych lecz stanowią samodzielną konstrukcję opartą na ramie.
PIMOT
Przemysłowy Instytut Motoryzacji - z siedzibą w Warszawie, powołany w 1972 roku. PIMOT prowadzi różnorodne badania pojazdów oraz ich elementów, prace konstrukcyjne oraz wykonuje analizy i prognozy z zakresu motoryzacji.
Płyn chłodzący
Obecnie w samochodowych układach chłodzenia silników spalinowych nie stosuje się już wody, lecz specjalne płyny chłodzące mające korzystniejsze właściwości. Płyny te charakteryzują się znacznie niższą od wody temperaturą krzepnięcia oraz wyższą temperaturą wrzenia. Pod względem chemicznym bazują na glikolu, ale wymagają także innych dodatków, które zapobiegają zjawiskom tworzeniu kamienia kotłowego, korozji czy pienienia. Temperatura wrzenia wynosi zwykle powyżej 106 °C, natomiast temperatura zamarzania osiąga około –35 °C.
Płyta podłogowa
Nazwa głównego podzespołu nadwozia samonośnego składającego się z wytłoczki podłogi oraz licznych elementów wzmacniających. Z uwagi na wysokie koszty opracowania i produkcji stosuje się obecnie wspólne płyty podłogowe dla kilku modeli. Przykładem jest płyta zaprojektowana dla Skody Fabii, która później została wykorzystana w samochodach Volkswagen Polo i Seat Ibiza.
PM
(ang. Particulate Matter) - cząstki stałe (głównie cząstki węgla). Jeden z produktów spalania paliw silnikowych, szkodliwy dla środowiska naturalnego.
Podłoga
Nazwa głównego podzespołu nadwozia samonośnego składającego się z wytłoczki podłogi oraz licznych elementów wzmacniających. Z uwagi na wysokie koszty opracowania i produkcji stosuje się obecnie wspólne płyty podłogowe dla kilku modeli. Przykładem jest płyta zaprojektowana dla Skody Fabii, która później została wykorzystana w samochodach Volkswagen Polo i Seat Ibiza.
Podsterowność
Podsterownością nazywa się tendencję do znoszenia przedniej osi pojazdu podczas skrętu. Kierowca musi wówczas bardziej skręcić kierownicą, aby utrzymać pojazd w planowanym torze jazdy. Cecha ta występuje najczęściej w pojazdach o przesuniętym do przodu środku masy pojazdu. Są to często samochody z silnikiem umieszczonym z przodu i napędem przednich kół.
Poduszka gazowa
Ogólna nazwa elementu ochronnego z zakresu bezpieczeństwa biernego w postaci poduszki gwałtownie nadmuchiwanej specjalnym gazem obojętnym, stosowanego w samochodach od 1989 roku. Poduszka składa się z trzech podzespołów; generatora gazu, złożonego worka poduszki oraz pokrywy zewnętrznej. Poduszka jest aktywowana impulsem z mikroprocesorowego czujnika opóźnienia. Jako pierwsza rozwinęła się poduszka czołowa dla kierowcy umieszczona w piaście koła kierownicy. Nieco później wprowadzono poduszkę czołową dla pasażera siedzącego obok kierowcy. Obecnie stosuje się więcej poduszek w różnych miejscach nadwozia.
Poduszka gazowa boczna
określenie poduszki gazowej mającej na celu ochronę kierowcy i pasażerów przed skutkami uderzenia bocznego. Poduszka tego rodzaju umieszczona jest bocznej części oparcia siedzenia. Pierwszym samochodem wyposażonym seryjnie w taką poduszkę był model Volvo 850.
Poduszka gazowa kolanowa
Określenie poduszki gazowej mającej na celu ochronę kolan kierowcy lub pasażera siedzącego obok kierowcy przed skutkami uderzenia czołowego. Poduszka tego rodzaju umieszczona jest pod tablicą rozdzielczą samochodu. Pierwszymi samochodami wyposażonymi seryjnie w takie poduszki były niektóre modele firm Toyota i Lexus (2003 r). Obecnie poduszki tego rodzaju dostępne są także w wielu innych samochodach.
Poduszka gazowa kurtynowa
Określenie poduszki gazowej mającej na celu ochronę głowy osób siedzących na skrajnych siedzeniach bocznych. Worek takiej poduszki umieszczony jest w bocznej ramownicy dachu i po rozwinięciu obejmuje całą długość wnętrza o dwóch (czasami o trzech) rzędach siedzeń. Poduszkę tego rodzaju zastosowano po raz pierwszy w 1998 roku, w samochodzie Volvo S80.
Poduszka powietrzna
Potoczna nazwa elementu ochronnego z zakresu bezpieczeństwa biernego w postaci poduszki gwałtownie nadmuchiwanej specjalnym gazem obojętnym, stosowanego w samochodach od 1989 roku. Poduszka składa się z trzech podzespołów; generatora gazu, złożonego worka poduszki oraz pokrywy zewnętrznej. Poduszka jest aktywowana impulsem z mikroprocesorowego czujnika opóźnienia. Jako pierwsza rozwinęła się poduszka czołowa dla kierowcy umieszczona w piaście koła kierownicy. Nieco później wprowadzono poduszkę czołową dla pasażera siedzącego obok kierowcy. Obecnie stosuje się więcej poduszek w różnych miejscach nadwozia.
Podwozie
Ogólne potoczne określenie grupy zespołów samochodu odpowiedzialnych za przeniesienie napędu, przejmowanie sił powstających podczas jazdy, utrzymanie pożądanego kierunku i zapewnienie możliwości hamowania.
Podwozie ramowe
Potoczne określenie grupy zespołów samochodu odpowiedzialnych za przeniesienie napędu, przejmowanie sił powstających podczas jazdy, utrzymanie pożądanego kierunku i zapewnienie możliwości hamowania, które są związane z ramą pojazdu. Rozwiązanie stosowane obecnie w samochodach ciężarowych i niektórych osobowych pojazdach ciężarowych.
Pojemność akumulatora rozruchowego
Jest to zdolność akumulatora do przechowywania energii (ładunku) zwykle określana w amperogodzinach [Ah]. Pojemność jest dobierana do każdego modelu samochodu w zależności od jego potrzeb energetycznych. Te zależą głównie od rodzaju i wielkości zastosowanego silnika spalinowego oraz wyposażenia wymagającego zasilania. Typowe akumulatory w samochodach osobowych mają pojemność mieszczącą się w granicach 30-80 Ah.
Pojemność akumulatora trakcyjnego
Jest to zdolność akumulatora do przechowywania energii elektrycznej wykorzystywanej do napędu pojazdu. Pojemność ta jest najczęściej podawana w kilowatogodzinach [kWh], co wskazuje na wielkość mocy dostępnej w tej jednostce czasu. Pojemność baterii akumulatorów jest dobierana do każdego modelu samochodu w zależności głównie od jego charakteru i planowanego zasięgu. Kilowatogodzina [kWh] jest również jednostką stosowną do rozliczania pobranej energii elektrycznej z sieci oraz do oceny zużycia "paliwa" przez pojazdy z napędem elektrycznym.
Pojemność bagażnika maksymalna
Pod pojęciem maksymalnej pojemności przestrzeni bagażowej rozumie się największą wielkość przestrzeni ograniczonej elementami konstrukcji nadwozia (mierzonej w dm3). Pomiar przestrzeni odbywa się po złożeniu tylnego (w niektórych dwóch ostatnich) rzędu siedzeń. W niektórych modelach bagażniki znajdują się zarówno w przedniej, jak i w tylnej części nadwozia (np. Fiat 126 Bis), zatem wielkość ta jest sumą ich pojemności. Aktualnie stosowanych jest kilka metod pomiaru tej pojemności.
Pojemność bagażnika podstawowa
Pod pojęciem podstawowej pojemności przestrzeni bagażowej rozumie się wielkość tej przestrzeni ograniczonej elementami konstrukcji nadwozia (mierzonej w dm3) przy normalnym ustawieniu tylnego rzędu siedzeń. Wiele współczesnych samochodów ma możliwość powiększania tej przestrzeni, głównie poprzez składanie siedzenia tylnego. W niektórych modelach bagażniki znajdują się zarówno w przedniej, jak i w tylnej częąci nadwozia (np. Fiat 126 Bis), zatem wielkość ta jest sumą ich pojemności. Aktualnie stosowanych jest kilka metod pomiaru tej pojemności.
Pojemność skokowa silnika
Terminem pojemność (objętość) skokowa określa się objętość przestrzeni cylindra, zawartej między skrajnymi położeniami tłoka w tym cylindrze (czyli między zewnętrznym a wewnętrznym zwrotnym położeniem). W silnikach wielocylindrowych jest to suma pojemności skokowej wszystkich cylindrów. Pojemność skokowa jest więc podstawową miarą wielkości silnika tłokowego i dla silników samochodów osobowych podawana jest zwykle w cm3.
Pokrywa rozdzielacza zapłonu
Pokrywa wykonana z tworzywa o nazwie bakelit, w której umieszczone są metalowe styki służące do połączenia z przewodami wysokiego napięcia. Styk centralny doprowadza napięcie z cewki zapłonowej a styki boczne łączą się z przewodami prowadzącymi do poszczególnych świec zapłonowych w odpowiedniej kolejności.
Półzależne zawieszenie kół
Specyficzne rozwiązanie zawieszenia kół jezdnych, w którym koła jednej osi pojazdu są połączone elementem podatnym. Najczęściej stosowanym elementem podatnym jest belka stalowa o przekroju otwartym, która połączona jest z wahaczem prawego i lewego koła. Ten rodzaj zawieszenia jest często stosowany dla tylnych kół, w popularnych samochodach z napędem przednim
Pompowtryskiwacz
Pompowtryskiwacz, zwany również zespołem wtryskowym jest zintegrowanym we wspólnej obudowie wtryskiwaczem i jednosekcyjną pompą wtryskową. Takie rozwiązanie eliminuje całkowicie konieczność stosowania przewodów paliwowych wysokiego ciśnienia i ma pozytywny wpływ na cechy wtrysku. Brak przewodów umożliwia zastosowanie wyższego ciśnienia wtrysku (nawet do 2050 barów). Każdy cylinder silnika ZS jest wyposażony we własny pompowtryskiwacz, który jest napędzany przez wałek rozrządu. Wałek odpowiada za ciśnienie wtrysku, natomiast początkiem, czasem oraz dawką wtrysku reguluje zawór elektromagnetyczny sterowany elektronicznie. Pompowtryskiwacze są stosowane w najnowszych turbodoładowanych silnikach Diesla montowanych do pojazdów Volkswagen Group.
Porsche
marka samochodów - zobacz Katalog samochodów seryjnych - Porsche
Porsche, Ferdinand
(1875-1951) - wybitny konstruktor, w 1900 r. ukazał się elektryczny pojazd wykonany według jego projektu, do 1905 r. konstruktor w zakładach Lohnera, od 1905 r. do 1923 dyrektor w firmie Austro-Daimler, przez kolejnych 5 lat F. Porsche pracuje dla niemieckiej firmy Daimler, gdzie był głównym konstruktorem i dyrektorem technicznym, konstruował również Mercedesy serii S (sport), w 1929 roku założył własne biuro projektowe, Porsche zaczął współpracować z firmą Auto-Union i wykonał dla niej kilka projektów, opracował konstrukcję samochodu popularnego (Volkswagen), który później stał się wzorcem dla wielu innych producentów. Ferdynand wraz ze swoim synem Ferrym założył własną firmę Porsche, w której zaczęli produkować małe pojazdy sportowe oznaczone symbolem 356.
PR
(ang. Ply Rating) - umowna liczba (np. 6PR) warstw kordu osnowy w oponie diagonalnej.
Przeciwsobny układ cylindrów
Taką nazwą określa się układ silnika wielocylindrowego, w którym cylindry są rozstawione po obu stronach wału korbowego, w jednej płaszczyźnie, zwykle poziomej. Osie przeciwległych cylindrów są równoległe i przesunięte względem siebie. Tłoki w poszczególnych cylindrach poprzez korbowody współpracują z oddzielnymi czopami korbowymi wału korbowego. Liczba cylindrów w silnikach tego rodzaju może wynosić 2, 4 lub 6. Zaletą układu przeciwsobnego jest mała wysokość silnika. Do określenia takiego układu cylindrów używana jest także nazwa boxer.
Przekładnia główna
Ogólna nazwa przekładni o stałym przełożeniu, umieszczonej za skrzynią przekładniową pojazdu. Przekładnia ta ma na celu zmniejszenie prędkości obrotowej kół (zwiększenie momentu obrotowego) w takim stosunku aby wykorzystać pełną moc silnika na rozwinięcie przez pojazd maksymalnej prędkości jazdy. Stosowane są różne rodzaje przekładni głównych.
Przekładnia główna stożkowa
Ogólna nazwa przekładni głównej składającej się z dwóch stożkowych kół zębatych. Koło napędzające często nazywane jest atakującym, a napędzane talerzowym, z racji podobieństwa kształtu. Ten rodzaj przekładnia stosowany jest w pojazdach z silnikiem ustawionym wzdłużnie. Istnieje kilka odmian takiej przekładni, wynikających z różnych metod obróbki zębów.
Przekładnia główna stożkowa hipoidalna
Określenie odmiany stożkowej przekładni głównej, która charakteryzuje się przesunięciem osi koła atakującego w stosunku do geometrycznego środka koła talerzowego. Takie rozwiązanie pozwala na obniżenie lub podwyższenie położenia wału napędowego względem jezdni oraz poprawę współpracy zębów obu kół.
Przekładnia hydrokinetyczna
Ogólne określenie mechanizmu przenoszenia napędu za pomocą wykorzystania energii kinetycznej cieczy i umożliwiający uzyskiwanie różnych przełożeń kinematycznych i dynamicznych. Przekładnia składa się co najmniej z trzech kół łopatkowych (wirników). Pompa napędzana jest od wału korbowego silnika, turbina związana jest z wałkiem sprzęgłowym a kierownica zmieniająca kierunek strugi osadzona jest sprzęgle jednokierunkowym. Przekładnia hydrokinetyczna stanowi zwykle pierwszy stopień automatycznej hydromechanicznej skrzyni biegów.
Przyczepa
Ogólna nazwa pojazdu bez silnika przystosowany do łączenia z pojazdem silnikowym.
Przyczepa lekka
Termin ten określa przyczepę, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 750 kg.